Enkelte mindre byggetiltak kan du sjølv stå ansvarleg for.
Då kan du søke om byggeløyve utan ansvarsrett.

Reglane for søknad utan ansvarsrett følger av byggesaksforskrifta SAK10 § 3-1, jf. plan- og bygningslova §20-4. 
Dette betyr at du kan bygge, endre eller rive utan at du trenge å bruke fagfolk.

Kva ansvar har du
Du som tiltakshavar pliktar å sette deg inn i aktuelt lovverk, planar, planføremål, føresegner, kart ol. for den eigedomen tiltaket skal utførast på.
Du har også ansvar for å sjå til om det er leidningar eller andre røyr i grunnen der du skal bygge.  Dette er for å ikkje gjere skade på dei, og hindre tilgangen ved framtidig reparasjon og vedlikehald.

Dersom du ikkje går under reglane for mindre tiltak du kan søke om sjølv utan ansvarsrett, må du få ein kvalifisert ansvarleg søkar til å sende søknaden for deg.
Eit firma som har kompetanse innanfor byggesak vil då vite kva som trengs i søknadsprosessen.

Ved et byggeprosjekt som er søknadspliktig etter plan- og bygningsloven § 20-3, må det engasjeres et kvalifisert foretak som skal inneha rollen som koordinator for byggesaksprosessen. Dette koordinerende foretaket har tittelen «ansvarlig søker».

NB! 01.05.2023 innførte Hareid kommune med heimel i forvaltningslova §15a og eForvaltningsforskrifta §3 å stenge for søknadar på epost. Det er no krav om at alle søknadar etter plan- og bygningsloven §20-3 skal sendast digitalt. Løysinga som skal nyttast ligg på nettstaden til Direktoratet for byggkvalitet.

Du kan sjølv ha moglegheiter til å ta på deg ansvaret ved å søke om å vere sjølvbyggar

Du må då oppfylle følgande krav:
      ·   Byggearbeidene må være av liten vanskelighetsgrad, tiltaksklasse 1
      ·   Det må gjelde eigen bustad (einebustad) eller fritidsbustad. 
      ·   Det er ikkje mogleg å vere sjølvbyggar på bygg på eigedom so meir til anna formål, som for eksempel. Næring eller industri.
      ·   Du må kunne sannsynleggjere at du, medhjelpar eller firma innehar tilstrekkeleg kvalifikasjon
      ·   Kompetanse og erfaring vert vektlagt
      ·   Du må kunne sannsynleggjere at arbeidet blir tilfredsstillande utført
      ·   Arbeidet skal gjerast i medhald av gjeldande regelverk.

Som sjølvbyggar er det ikkje krav til at du gjer alt arbeidet sjølv. Du kan hente inn fagpersonar med kompetanse på områder du sjølv ikkje har kunnskap til. 
Det viktige er at det må vere tydeleg kven som gjer kva. Dette må stå i søknaden. 

Slik søker du om ansvarsrett som sjølvbyggar: 
Skjema 5187 Erklæring for sjølvbyggar (personleg ansvarsrett) skal sendast inn saman med byggesøknad.  Legg også ved dokumentasjon som sannsynleggjer kompetansen som fagbrev, kursbevis, ol.

Her finner du informasjon om selvbygger (SAK10 § 6-8)

Avklaringsmøte som vert heldt før ein eventuell søknad sendes inn til kommunen. Føremålet med møtet er å avklare og diskutere føresetnadane for det aktuelle tiltaket og krav til plangrunnlag, infrastruktur, lovverk og saksgang for søknaden.

Sjå eiga side for meir informasjon Førehandskonferanse - Hareid kommune 

Hovedregelen er at alle tiltak skal vere i tråd med lov, forskrift eller plan. Er det avvik må det søkast om dispensasjon. 

Planstatus: gå inn på arealplaner.no for å finne gjeldande kommuneplan og eventuell reguleringsplan for ditt område. Plankartet og føresegna fortel kva området kan nyttast til. 

Sjå meir informasjon om søknad og innhold knytt til dispensasjon på eiga side. 

Må du ha ansvarleg søkar (tiltak med ansvarsrett) ordnar firmaet du har engasjert søknaden for deg. Ansvarleg søkar må sende søknaden digitalt.
NB! søkar du som sjølvbyggar må du også levere søknaden digitalt. 

Kan du søke sjølv (tiltak utan ansvarsrett) kan du velje mellom å sende inn digital søknad via Norkart eller finne relevant skjema på dibk.no, fylle ut søknaden og sende den til postmottak@hareid.kommune.no eller Rådhusplassen 5, 6060 Hareid.
Alternativt kan du møte opp på rådhuset ved servicetorget og levere søknaden.

Denne lenka gir også ei god rettleiing i søknadsprosessen:
Skal du bygge eller endre på huset ditt? - Direktoratet for byggkvalitet (dibk.no) 

Hovudregelen er at alle søknadspliktige tiltak skal varslast til naboar og gjenbuarar.
Naboar er dei som bur på eigedom som grensar til di tomt. Gjenbuar er dei som bur på eigedom som er skilt frå din eigedom med veg, elv, eller anna areal. 

Slik sender du nabovarsel:
       * Bestill naboliste frå e-torg.no(ekstern lenke) 
eller
       * Bruk skjema for nabovarsel (dibk) (du kan varsle digitalt eller fysisk)

Frist for nabovarselet er 14 dagar. Du må då vente i to veker frå du varsla naboar til du sender inn byggesøknaden til oss. Unntaket er dersom naboar har gjeve skriftleg samtykke til tiltaket kan du sende søknaden med ein gong.

Les direktoratet si rettleiing for nabovarsel

Er det naturfare der du skal bygge eller gjere noko?
Sjå eiga side om trygg byggegrunn for meir informasjon

Plan- og bygningslova stiller krav om at byggegrunnen skal vere tilstrekkeleg sikker mot naturpåkjenningar. Du som tiltakshavar må dokumentere tryggleik. Dersom eigedomen din inngår i ei faresone eller aktsemdssone må du ha stadfesting av fagkyndig.

For å sjekke status for din eigedom; gå inn på NVE Atlas og opne fanen for naturfare.

Dersom det ikkje ligg føre dokumentasjon på trygg byggegrunn må byggesøknaden avvisast. Dette med heimel i plan- og bygningslova §28-1. 

Hareid kommune krev følgande i byggesøknaden:

• Digital/papir søknad Søknadsskjemaer for byggesak - Direktoratet for byggkvalitet (dibk.no)
• Eit følgeskriv som skildrar kva du skal bygge og kva du har tenkt.
• Skjema for “opplysningar gjeve i nabovarsel”
• Skjema for “kvittering for nabovarsel”
• Erklæring om ansvarsrett
• Gjennomføringsplan
• Eventuelle nabomerknadar med ei forklaring på korleis du har teke omsyn til dei
• Situasjonsplan og teikningar
       -   Situasjonsplan:
  • Vise tydeleg plassering av tiltaket
  • Vise avstand til andre bygg, nabogrense, (senterlinje) veg og kraftliner. 
  • VA-leidningar må visast fram til tilkoplingspunkt offentleg anlegg.  
  • Oppfylling av terren må visast på situasjonsplan.  
  • Vise endra tilkomstforhold, parkering og terrengarbeid (nye terrengliner)  
  • Areal for parkering og uteopphaldsareal ute.
  • Vise takflate, fasadeliv, møneretning
    I tillegg skal følgande opplysningar oppgis i tittelfeltet på situasjonsplanen:
    • Gards- og bruksnummer (gnr. og bnr.)
    • Adresse, postnummer, poststad
    • Tiltakets art (påbygg, tilbygg, nybygg)
    • Teikningsnummer, og revisjonsnummer
    • Målestokk, dato og  evt. revisjonsdato
    • Signatur
• Terrengsnitt skal vise både eksisterande og nytt terreng. 
  • Murar, fyllingar og skjeringar må visast.  
• Fasadeteikningar skal oppdaterast med framtidig terreng. 
  Vidare må gjennomsnittleg planert terreng visast på fasade eller snitt-teikningar og høgde til møne må gå fram.  
• Romskildring for innandørs tiltak
•      - I nokon tilfeller må du i tillegg legge ved:
  • Avstandserklæring frå berørte eigedommar
  • Privatrettsleg samtykke
  • Løyve frå andre mynde
  • Uttale frå andre mynde
  • Grunngitt søknad om dispensasjon.
  • Erklæring om personleg ansvarsrett og dokumentasjon som sannsynliggjer kompetansen som fagbrev, kursbevis ol. 

Her finner du en liste over hva som må vedlegges en byggesøknad for at denne er komplett (SAK10 § 5-4) 

Sjå gjeldande gebyrregulativ: Betalingssatsar og gebyr - Hareid kommune

Hovudregelen er at sakshandsamingstid på byggesøknadar er 12 veker etter at komplett søknad ligg føre. 
Merk at dette gjeld frå komplett søknad. Det betyr at søknaden må vere utan manglar, og i samsvar med relevant lovverk med forskrift.

Det er likevel gjort unntak for søknadar som er i tråd med lov og forskrift, der det ikkje er nabomerknadar og uttaler eller løyver frå andre mynde ikkje er naudsynt skal sakshandsamingstida 3 veker.

Søknadar som krev dispensasjon frå plan eller føresegner skal kommunen avgjere innan 12 veker. Fristen vert forlenga med den tid som går med til høyring hos offentleg mynde og evt. supplering av opplysningar.

Du må betale gebyr for handsaminga etter gjeldande gebyrregulativ.

Du finn meir om tidsfristane i plan- og bygningsloven § 21-7  og Byggesaksforskriften kapittel 7.

Når tiltaket/bygget er ferdig må du søke om ferdigattest. 
Alle tiltak som er søknadspliktige skal avsluttast med ferdigattest.

Det er ikkje lov å ta i bruk det du har bygd før kommunen har gjeve ferdigattest eller mellombels bruksløyve.

For søknad om ferdigattest bruk skjema Søknad om ferdigattest 
Ferdigattest blir gjeve på bakgrunn av innsendt dokumentasjon, og er kommunen si avslutning på byggesaka.

Ved tiltak med krav om ansvarleg føretak (inkl. sjølvbyggar ansvar) må følgande leggast ved søknaden:
           -  Sluttrapport for avfall (berre aktuelt med einskilde typar tiltak, jf. TEK17 §9-6
           -  Miljøsaneringsplan (berre aktuelt for einskilde type tiltak, jf. TEK17 §9-7 3. ledd
           -  Gjennomføringsplan, jf TEK17 §5-3

Meir informasjon finn du her: Klagerett - Hareid kommune

For alle nye tiltak er det krav om å følge TEK17.

Dersom det er nokon av krava du har vanskeleg med å oppfylle kan du søke kommunen om fritak frå krava. 
Det er då viktig at du spesifiserer kva krav du ikkje klarer å oppfylle. Dette må stå i søknaden. 

Du kan ikkje rekne med å få fritak frå krav som går på helse og sikkerheit, som for eksempel krav til rømmingsvegar.